SÜLEYMANOV BAHADUR CABBAR oğlu
15 yanvar 1974-cü ildə Saatlı rayonu Krasnoselski (indiki Qaranuru) kəndində anadan oldu. 1980-ci ildə Saracalar kənd orta məktəbinin birinci sinifinə qəbul oldu. 1988-ci ildə həmin məktəbin 8-ci sinfini qurtardı. Daha sonra isə Saatlı rayonunda yerləşən texniki-peşə məktəbinə qəbul oldu. Məktəbi bitirdikdən sonra 1992-ci ilin may ayında Saatlı Rayon Hərbi Komissarlığı tərəfindən həqiqi hərbi xidmətə çağrıldı. İlk xidmət etdiyi yer Lənkəran rayonunun Vel kəndində yerləşən “N” saylı özünü müdafiə batalyonu oldu. 12 iyul 1992-ci ildə hərbi and içən Bahadur Süleymanov, daha sonra Laçın rayonu istiqamətində gedən döyüşlərdə iştirak etdi. 1992-ci ilin oktyabr ayında yenidən öz hərbi hissəsinə qaytarıldı.
Bahadur Süleymanov, 20 noyabr 1992-ci ildə Astarada yerləşən “N” saylı hərbi hissəyə ezamiyyətə göndərildi. 12 dekabr 1992-ci ildə, hərbi hissənin 140 nömrəli əmri ilə Prişifdə yerləşən “N” saylı hərbi hissəyə, 16 dekabr 1992-ci ildə isə yenidən Laçın bölgəsinə göndərildi. Əvvəlcə Ərikli daha sonra isə Ərdəşəvi kəndləri uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak etdi. 1993-cü il 26 mart tarixində atası Süleymanov Cabbar ilə sonuncu dəfə ratsiya (az güclü səyyar radiostansiya) vasitəsilə danışdı. 1993-cü il 27 mart tarixindən etibarən Laçından çıxarılaraq Kəlbəcərin müdafiəsi uğrunda gedən döyüşlərə göndərildiyi güman edilir. Bahadur o gündən etibarən itkin düşüb. Onun itkin düşməsi və ya həlak olması ilə bağlı bir neçə variantlar vardır.
Qarabağ müharibəsi zamanı itkin düşən Süleymanov Bahadurun atası dünyasını dəyişib. Sağlığında oğlunun həlak olması ilə bağlı bir çox versiyaları dəyərləndirən Cabbar kişi heç bir nəticə əldə edə bilmədi. Bahadur haqqında hətta Ulu Öndər Heydər Əliyevə də məktubla müraciət etdi. Cabbar kişi əslən Gürcüstan Respublikasının, Ahıska rayonunun Zazola kəndindən, duraxlar nəslindəndir. Bahadurun anası qomorali Gülistan xanım, qardaşları Bəxtiyar və Rəhman ilə yaşadıqları Saatlı rayonu, Qaranuru kəndində görüşdük. Gülistan xanım deyir:
– Allah hər kəsin övladını özünə mehriban etsin amma mənim oğlum olduqca canayaxın idi. Onun bir arzusu var idi. Bir qızı sevirdi. Amma mənə dedi ki, hələ demə. Mən qayıdandan sonra deyərsən. Amma qismət olmadı. Məndə heç kimə heç nə demədim daha. Atası sağ olanda çox gəzdi onun arxasından. Oğlum itkin düşdü amma sonradan şəhid statusu verdilər.
Şəhidimizin qardaşı Bəxtiyar bu yerdə söhbətə qoşulur və onunla bağlı xatirələrini birimlə bölüşür:
– Biz qardaşım ilə mart ayında danışdıq. Daha sonra ondan xəbər ala bilmədik. Laçından Kəlbəcərə keçərkən tünel partladılıb və qardaşım orda həlak olub. Atam və rəhmətlik Höküm dayı birlikdə cəbhə bölgəsinə gedərək qardaşımı bir müddət axtardılar. Qardaşımın şəklini göstərdikləri bir xanım qardaşımın onların çıxmasına köməklik etdiyini demişdi. İsgəndər Həmidovun bacısı Ulduz xanım o vaxt Kəlbəcərin baş həkimi işləyirdi. Qardaşımın şəklini göstərib ondan da soruşurlar. O deyir ki, mən onu çox gözəl tanıyıram. Onun yarasını da özüm sarımışam. Onun dediyinə görə qardaşım başından yaralanmışdı və Kəlbəcər xəstəxanasına gətirilmişdi. Bir başqası da dedi ki, onun cənazəsini Kəlbəcərdə hamama qoymuşdular. Bunlar hamısı versiyalardır. Cəsədi tapılmadığı üçün dəqiq məlumat yoxdur. Qardaşımgil təzə əsgər olmasına baxmayaraq o və onun kimi onlarla Azərbaycan əsgəri Laçın koridorunu təmizləmələrinə baxmayarq sonradan əmr gəldi ki, boşaldın. Onlar geri qayıdanda da pusquya düşərək həlak olmuşlar. Qardaşım çox gözəl usta idi. Qapı-pəncərə düzəldirdi. Çox utancaq bir insan idi.
Bu gün Azərbaycanda yaşayan öz vətəninə, xalqına bağlı olan hər kəs unutmamalıdır ki, işgal edilmiş Qarabağ torpaqlarımız – Laçın, Kəlbəcər, Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl, Qubadlı, Zəngilan və digər rayonlarımız düşmən tapdağı altındadır. Müstəqil Azərbaycanımızın torpaqlarına göz dikən düşmənlər bilməlidirlər ki, xalqımızın igid övladları, qüdrətli milli ordumuz xalqla birlikdə ayağa qalxıb, öz torpaqlarını azad edəcək, müqəddəs şəhidlərin ruhları qarşısında öz vicdan borclarını verməklə millətin yaşamaq hüququ olduğunu sübut edən zəfər marşını çalacaqlar. O günə çox qalmayıb…
Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət etsin!
Bahadur Suleymanov
He was born on January 15, 1974 in the village of Krasnoselsky (now Garanuru), Saatli district. In 1980, he was admitted to the first class of Sarajalar village secondary school. In 1988, he finished the 8th grade of that school. Later, he was admitted to a technical-vocational school located in Saatli district. After graduating from school, in May 1992, he was called to active military service by the Saatli District Military Commissariat. The first place he served was self-defense battalion No. “N” located in Vel village of Lankaran district. Bahadur Süleymanov, who took the military oath on July 12, 1992, later took part in the battles in the direction of Lachin region. In October 1992, he was returned to his military unit.
On November 20, 1992, Bahadur Suleymanov was sent on a business trip to military unit No. “N” located in Astara. On December 12, 1992, by the order of the military unit No. 140, he was sent to the military unit No. “N” located in Prishif, and on December 16, 1992, he was sent again to the Lachin region. First, Erikli took part in the battles for the villages of Ardashavi. On March 26, 1993, Suleymanov spoke to his father Jabbar for the last time through a walkie-talkie (low power mobile radio station). From March 27, 1993, it is assumed that he was taken out of Lachin and sent to the battles for the defense of Kalbajar. Bahadur has been missing since that day. There are several options for his missing or death.
Suleymanov Bahadur’s father, who went missing during the Karabakh war, died. Jabbar man, who evaluated many versions of his son’s death during his lifetime, could not get any results. He even wrote a letter to Great Leader Heydar Aliyev about Bahadur. The man Jabbar is originally from the village of Zazola, Ahiska district, Republic of Georgia, a descendant of Durakhlars. We met Bahadur’s mother Gulistan from Gomorrah, his brothers Bakhtiyar and Rahman in the village of Garanuru, Saatli district, where they live. Mrs. Gulistan says:
– May God bless everyone’s child, but my son was very kind. He had a wish. He loved a girl. But he told me not to tell yet. You will tell me after I return. But there was no luck. I didn’t say anything to anyone. When his father was alive, he walked behind him a lot. My son went missing, but later they gave him the status of a martyr.
Bakhtiyar, the brother of our martyr, joins the conversation here and shares his memories with the unit:
– We talked with my brother in March. We did not hear from him later. While passing from Lachin to Kalbajar, the tunnel was blown up and my brother died there. My father and late uncle Hökum went to the front together and looked for my brother for a while. A lady they showed my brother’s picture to said that my brother helped them get out. Iskander Hamidov’s sister Ulduz Khanum worked as the chief physician of Kalbajar at that time. They show my brother’s photo and ask him. He says that I know him very well. I bandaged his wound myself. According to him, my brother was wounded in the head and was brought to Kalbajar hospital. Another said that his body was placed in a bath in Kalbajar. These are all versions. There is no exact information as his body has not been found. Despite the fact that my brother was a new soldier, he and dozens of Azerbaijani soldiers like him were not watching to clear the corridor of Lachin, but later the order came to evacuate. When they returned, they fell into an ambush and perished. My brother was a very good craftsman. He made doors and windows. He was a very shy person.
Everyone living in Azerbaijan today who is attached to his homeland and people should not forget that our occupied Karabakh lands – Lachin, Kalbajar, Aghdam, Fuzuli, Jabrayil, Gubadli, Zangilan and other regions are under the enemy’s feet. Enemies who are eyeing the land of our independent Azerbaijan should know that the brave children of our people, our mighty national army will stand up together with the people, will liberate their land, and will play the victory march proving that the nation has the right to live by giving their conscience to the souls of the holy martyrs. That day is not long…
May God have mercy on all our martyrs!
Бахадур Сулейманов
Родился 15 января 1974 года в поселке Красносельский (ныне Гарануру) Саатлинского района. В 1980 году он был принят в первый класс средней школы села Сараджалар. В 1988 году он закончил 8 классов этой школы. Позже он был принят в профессионально-техническое училище, расположенное в Саатлинском районе. После окончания школы в мае 1992 года он был призван на действительную военную службу Саатлинским районным военным комиссариатом. Сначала он служил в батальоне самообороны № «Н», дислоцированном в селе Вель Лянкяранского района. Бахадур Сулейманов, принявший военную присягу 12 июля 1992 года, в дальнейшем принимал участие в боях в направлении Лачинского района. В октябре 1992 года возвращен в воинскую часть.
20 ноября 1992 года Бахадур Сулейманов был направлен в командировку в воинскую часть № «Н», расположенную в Астаре. 12 декабря 1992 года приказом в/ч № 140 направлен в воинскую часть № «Н», расположенную в Пришифе, а 16 декабря 1992 г. повторно направлен в Лачинский район. Сначала участвовал в боях за селения Эрикли, а затем Ардашави. 26 марта 1993 года Сулейманов в последний раз разговаривал со своим отцом Джаббаром по рации (маломощной мобильной радиостанции). Предполагается, что с 27 марта 1993 года он был вывезен из Лачина и направлен в бои по обороне Кельбаджара. С того дня Бахадур пропал без вести. Есть несколько вариантов его исчезновения или смерти.
Отец Сулейманова Бахадур, пропавший без вести во время карабахской войны, погиб. Его отец Джаббар, проанализировавший множество версий гибели своего сына, не смог добиться никаких результатов. Он даже написал письмо великому лидеру Гейдару Алиеву о Бахадуре. Джаббар родом из села Зазола Ахыскинского района Республики Грузия, потомок Дуракларов. Мать Бахадура Гулистан из Гоморры, его братьев Бахтияра и Рахмана мы встретили в селе Гарануру Саатлинского района, где они живут. Гулистан говорит:
– Да благословит Аллах ребенка каждого, но мой сын был очень добрым. У него было желание. Он любил девушку. Но он сказал мне пока не говорить. Ты скажешь, когда я вернусь. Но не повезло. Я никому ничего не сказал. Когда его отец был жив, он много ходил за его следом. Мой сын пропал без вести, но потом ему присвоили статус шехида.
Здесь к разговору присоединяется Бахтияр, брат нашего шехида, и делится своими воспоминаниями:
– Мы разговаривали с моим братом в марте. Мы не слышали от него позже. При переходе из Лачина в Кельбаджар был взорван тоннель, и там погиб мой брат. Мой отец и покойный дядя Хёкум вместе ушли на фронт и некоторое время искали моего брата. Женщина, которой они показали фотографию моего брата, сказала, что мой брат помог им выбраться. Сестра Искандера Гамидова Улдуз ханум в то время работала главным врачом Кельбаджара. Они показывают фото моего брата и спрашивают её. Она говорит, что я его очень хорошо знаю. Я сам перевязал ему рану. По его словам, мой брат был ранен в голову и доставлен в Кельбаджарскую больницу. Другой сказал, что его тело было помещено в баню в Кельбаджаре. Это все версии. Точной информации нет, так как его тело не найдено. Несмотря на то, что брат был новым солдатом, он и десятки подобных ему азербайджанских солдат не смотрели на то, чтобы очистить коридор Лачина, но позже пришел приказ об эвакуации. Вернувшись, они попали в засаду и погибли. Мой брат был очень хорошим мастером. Делал двери и окна. Он был очень застенчивым человеком.
Каждый, кто сегодня живет в Азербайджане, кто привязан к своей родине и народу, не должен забывать, что наши оккупированные карабахские земли – Лачинский, Кельбаджарский, Агдамский, Физулинский, Джебраильский, Губадлинский, Зангиланский и другие районы находятся под ногами врага. Враги, присматривающиеся к земле нашего независимого Азербайджана, должны знать, что смелые дети нашего народа, наша могучая национальная армия встанут вместе с народом, освободит свою землю, пройдут победным маршем, доказывая, что нация имеет право жить, отдав свою совесть душам святых шехидоа. Тот день близок…
Да благославит Аллах всех наших шехидов!